[0]

Kruszwica jest nierozerwalnie związana z początkami państwowości polskiej. Prowadzone od lat na ziemiach nadgoplańskich badania archeologiczne odsłaniają ich dzieje, dowodząc istnienia wokół Gopła bogatej i nieprzerwanej tradycji osadniczej. Ponadto, Kruszwica zlokalizowana jest na przepięknym przyrodniczo terenie parku krajobrazowego.

Na terenie Nadgoplańskiego Parku Tysiąclecia (NPT) zinwentaryzowano dotychczas blisko 770 gatunków roślin, a wśród nich bardzo cenne halofity oraz rośliny ciepłolubne. Do ciekawszych gatunków odnotowanych na terenie parku zaliczyć należy takie jak: jaskier ostry, kruszczyk błotny, oman wierzbolistny, ślazówka turyńska, pełnik europejski, firletka poszarpana oraz grzybień biały.

Jezioro Gopło i inne zbiorniki leżące w granicach NPT zamieszkuje 25 gatunków ryb jak np. węgorz, sandacz, krąp i tołpyga. Płazy zamieszkujące mokre i podmokłe miejsca na terenie NPT reprezentowane są przez 11 gatunków: traszka zwyczajna, kumak nizinny, grzebiuszka ziemna, ropucha szara i zielona, rzekotka drzewna oraz 3 gatunki żab. Obszary nadgoplańskie to również środowisko życia wielu gatunków ssaków. Można tutaj spotkać m.in. dziki, jelenie europejskie, sarny, borsuki, gronostaje, łasice oraz wydry i piżmaki.

Najbardziej jednak rzucającym się w oczy, barwnym i ruchliwym składnikiem środowiska Nadgoplańskiego parku Tysiąclecia są ptaki. W latach 1988-1995 na obszarze Parku zaobserwowano 179 gatunków ptaków, z czego aż 149 z nich to gatunki lęgowe. Szeroki zakres biotopów w NPT zasiedlają: kos, bogatka, modraszka, trznadel i krzyżówka. Gatunki związane z obszarami pól i ogrodów to: skowronek, pliszka żółta, pokrzewka ogrodowa i potrzeszcz.

Wilgotne łąki są miejscem koncentracji migrujących żurawi i gęsi, zwłaszcza gęsi gęgawy - herbowego ptaka Nadgoplańskiego Parku Tysiąclecia. W okolice te zlatują na nocleg w okresie przelotów gęsi zbożowe i białoczelne. Gatunki wodne są również bardzo licznie reprezentowane przez głowienki, czernice i łyski. Warto również wspomnieć o obecności na terenie Parku kormoranów, które założyły swe kolonie na goplańskiej wyspie. Na Gople i w bezpośrednim jego otoczeniu gnieździ się kilka gatunków silnie zagrożonych wyginięciem, które to znajdują się w polskiej i światowej Czerwonej Księdze Zwierząt.

W Kruszwicy przy ul. Popiela 3 znajduje się nowoczesna siedziba Nadgoplańskiego Parku Tysiąclecia, w której mieści się ekspozycja przyrodniczo - historyczna "U źródeł polskości”.

W tym miejscu przybliżona jest historia Nadgopla oraz znajdują się liczne artefakty muzealne, pozyskane m.in. podczas wykopalisk archeologicznych. W ekspozycji znajdują się również wirtualna przebieralnia oraz komiks o Popielu z myślą o najmłodszych. 

Dodatkowo znajduje się tam salka dydaktyczna wyposażona w wiele eksponatów dermoplastycznych, takich jak m.in. gęś gęgawa, bielik, krogulec, jastrzębie, żurawie, błotniak, kormorany, dzięcioły, płomykówki oraz wiele innych, równie ciekawych okazów zwierząt.